کاربرد هوش مصنوعی در فرایندهای آموزشی، دیگر فقط یک فانتزی جذاب نیست! در چند ماه گذشته که این فناوری ظهور پیدا کرده است، به شدت بر مسئله آموزش و سیستم‌های یاددهی- یادگیری تاثیرگذار بوده و انتظار می‌رود پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد. هوش مصنوعی و ChatGPT دو ابزار کمکی هستند که اگرچه فواید زیادی دارند، اما ممکن است تاثیر نامطلوب بر روی انجام تکالیف دانش آموزان یا پروژه‌های تحقیقاتی آنها داشته باشند. این فناوری جدید ممکن است تهدیدی برای یادگیری سنتی باشد، با این حال، مزایای قابل توجهی دارد که باید به آن پرداخته شود. در این مطلب، نگاهی به کاربرد هوش مصنوعی در آموزش خواهیم داشت و نشان می‌دهیم چطور این فناوری، سیستم آموزشی را تغییر می‌دهد.

هوش مصنوعی در حقیقت یک فناوری بر اساس یادگیری ماشینی و رایانه‌ها است. وقتی از این تکنولوژی صحبت می‌کنیم، به توانایی سیستم‌های ماشینی برای انجام کارهایی اشاره داریم که معمولاً با هوش انسانی مرتبط هستند. این فناوری می‌تواند شامل هر چیز باشد؛ از یادگیری ماشینی گرفته تا پردازش طبیعی زبان، درک رایانه‌ای، رباتیک و شبکه‌های عصبی.

این روزها وقتی صحبت از هوش مصنوعی در میان مردم به میان می‌آید، چیزی که بیشتر در ذهن آنها نقش می‌بندد، ابزار مولد با نام ChatGPT است که سال‌ها به صورت آنلاین در پشت صحنه سیستم‌های کامپیوتری کار می‌کرده است. پلتفرم‌های معروف جهان از جمله فیسبوک، حجم زیادی از فعالیت خود را بر اساس هوش مصنوعی انجام می‌دهند. ربات‌های دستیار و سیستم‌های صوتی خودکار در پلتفرم‌های وب سایت نظیر الکسا، نمونه دیگری از کاربردهای هوش مصنوعی هستند.

کاربردهای هوش مصنوعی در سیستم‌های آموزشی چیست؟

در این قسمت به ۵ تا از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در فرآیندهای آموزشی اشاره داریم. این پنج گزینه در حال حاضر در سراسر جهان استفاده می‌شوند و مزایای زیادی را برای کاربران به همراه دارند.

1- کاربرد هوش مصنوعی در ترجمه و یادگیری زبان

یکی از اصلی‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در آموزش، ترجمه و یادگیری زبان است. وقتی می‌گوییم یادگیری زبان، منظور همه زبان‌های زنده دنیا است. ابزار ChatGPT می تواند ترجمه ها را انجام دهد و به عنوان یک ابزار یادگیری زبان عمل کند. پس به دانش آموزان کمک می کند کار خود را بررسی نمایند و چیزهایی مانند واژگان و دستور زبان را به آنها آموزش می دهد.

با استفاده از همین ابزار، برخی از پلتفرم‌ها در قالب وب سایت آموزش زبان خارجی، درس‌های مختلف را به کاربران ارائه می‌دهند. برخی از ابزارهایی که در هوش مصنوعی برای آموزش زبان ارائه شده، می‌توانند کارهای پیچیده را بدون دخالت هوش انسانی انجام دهند. این ابزارها احتمالاً بتوانند در آینده، فرصت‌های یادگیری زبان‌های خارجی را برای همه سنین توسعه دهند.

2- کاربرد هوش مصنوعی در مهارت‌های نوشتاری

ChatGPT یکی از مهم‌ترین ابزارهای هوش مصنوعی برای انجام هوشمندانه تکالیف دانش آموزان است. البته استفاده از این فناوری صرفاً به این دلیل است که دانش آموزان، بهتر یاد می‌گیرند چطور بنویسند، مهارت‌های نوشتاری خود را تقویت کنند، نکات نگارشی و دستور زبانی را رعایت نمایند، و از همه مهمتر، با نمونه‌های آماده از متن‌های مختلف که توسط هوش مصنوعی نوشته می‌شود، آشنا شوند.

این ابزار به طور مشابه، در کنار سایر برنامه‌های هوش مصنوعی می‌تواند اسناد را به روش متفاوت بازنویسی یا ویرایش کند. در فرایند آموزش مهارت‌های نوشتاری، به ویژه برای علاقمندان به نویسندگی، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی می ‌توانند ایده‌هایی برای داستان پردازی، دیالوگ نویسی، نویسندگی و غیره را ارائه دهند. همچنین این مزایا برای تدریس نویسندگی وجود دارد.

3- کاربرد هوش مصنوعی در آموزش به کودکان

سومین کاربرد هوش مصنوعی در فرایندهای آموزشی، استفاده از آن برای خردسالان مهد کودک و دانش آموزان پیش دبستانی است. از این فناوری می‌توان برای طراحی و ایجاد بازی‌های سرگرم کننده و تعاملی و سایر ابزارهای آموزشی استفاده کرد. این برنامه‌ها می‌توانند مهارت‌های درسی و اجتماعی کودکان و خردسالان را تقویت کنند.

همچنین هوش مصنوعی می‌تواند برای تقویت سیستم‌های مانیتورینگ و کمک به ردیابی رفتار کودکان، با هدف درک مراحل رشد آنها به کار رود. این نوع کاربرد برای معلمان و مربیان مهد کودکان بسیار مفید است. تحقیقات نشان داده که فناوری هوش مصنوعی می‌تواند آموزش و یادگیری را در دوران کودکی، از جمله توسعه مهارت‌های زبانی، بهبود ببخشد.

4- کاربرد هوش مصنوعی در تدریس

با ظهور هوش مصنوعی ممکن است موقعیت بسیاری از مشاغل به خطر بیفتد، اما مطمئناً حوزه آموزش و تدریس جزو آنها نخواهند بود. فرایند یادگیری در مدارس، بسیار به فناوری وابسته است، بنابراین هوش مصنوعی می‌تواند مزایای قابل توجهی را برای تدریس معلمان فراهم کند. بر این اساس، مدرسان می‌توانند در زمان تدریس شان صرفه‌جویی کنند و انرژی خود را صرف انجام کارهای ارزش ارزشمندتر نمایند.

برنامه‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT می‌توانند به ایجاد طرح‌های درسی، رتبه ‌بندی مقالات و تکالیف، کمک شخصی به دانش‌آموزان و حتی ایجاد ویدیو از کتاب‌های درسی کمک کنند.

5- هوش مصنوعی در تدریس خصوصی

یکی دیگر از کاربردهای مفید برای هوش مصنوعی، تدریس خصوصی است. در حالی که هوش مصنوعی جایگزین کاملی برای یادگیری در کلاس نیست، اما می تواند به دانش آموزانی که از دروس، عقب مانده اند و نیاز به تمرین اضافی دارند، کمک کند.

هوش مصنوعی به ویژه برای تدریس خصوصی مفید است؛ زیرا قابلیت شخصی‌سازی دارد. برنامه‌هایی مانند ChatGPT به کاربران این امکان را می‌دهند که یک برنامه مطالعاتی خاص و منحصر به فرد ارائه دهند که برای دانش‌آموز مفید باشد. از جمله کلاس هایی که هوش مصنوعی برای آنها مناسب است عبارتند از: جغرافیا، زبان، فیزیک، ریاضی، برنامه نویسی کامپیوتر، شیمی و غیره.

جمع بندی 

هوش مصنوعی نمی تواند سیستم آموزشی را مختل کند، اما اگر به درستی استفاده نشود، دانش آموزان نمی توانند برخی از مهارت های خود را تقویت کنند. هم معلمان و هم فراگیران به یک اندازه از مزایای این فناوری نوظهور بهره می برند. ابزارهای کاربردی از جمله ChatGPT به کمک سیستم آموزشی می آیند و می توانند برای یادگیری زبان و مهارت های نوشتاری مفید واقع شوند.

مهمتر از همه، به نظر می‌رسد ابزارهای هوش مصنوعی، نتایج یادگیری را بهبود می‌بخشند و معلمان را قادر می‌سازند تا بر روی حوزه‌هایی تمرکز داشته باشند که می‌توانند ارزش بیشتری خلق کنند.